21 Eylül 2008 Pazar

Ermeni sorunun ortaya çıkışı

Osmanlı devleti zayıflamaya başlayıp, misyoner okulları kurulup, hemen her konuda Avrupa'nın müdahalesine maruz kalınca, Türk-Ermeni ilişkilerinde de bir bozulma devri başlamıştır. Bazı devletler, Osmanlı devletini bölerek bölgesel çıkarlarına ulaşabilmek için, Ermenileri Türk toplumundan koparmayı hedeflemişlerdir.
Özellikle Avrupa'nın bazı büyük devletleri "ıslahat" adı altında bir yandan Osmanlı devletinin iç işlerine karışırken, bir yandan da Ermenileri Osmanlı yönetimine karşı teşkilatlandırmışlardır.
Böylece ülke içinde ve dışında teşkilatlanan ve silahlanan Ermeni komiteleri ile Ermeni kiliselerinin kışkırtıcı faaliyetleri sonucunda, Ermeni toplumu yavaş yavaş Türklerden uzaklaşmaya başlamıştır.
Türklerin iyi tutumuna karşın, yabancı devletlerle işbirliğine girmek suretiyle Türklerle mücadeleye başlayan Ermeniler, Batının desteğini alabilmek için kendilerini "ezilen bir toplum" olarak göstermeye ve "Anadolu üzerindeki egemenlik haklarını Türklerin gasp ettiği" iddiasını dile getirmeye başlamışlardır.
Islahat Fermanı ile müslümanlar ve gayr-i müslimler hukuk önünde eşit statüye getirilince ayrıcalıklarını kaybeden Ermeniler, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sonunda Rusya'dan, "işgal ettiği Doğu Anadolu topraklarından çekilmemesini, bölgeye özerklik verilmesini veya Ermeniler lehine ıslahat yapılmasını" istemişlerdir. Ermenilerin bu talebi, Rusya tarafından kısmen kabullenilmiş, Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından imzalanan Yeşilköy, eski adıyla Ayastefanos Anlaşması ve daha sonraki Berlin Anlaşması’yla Ermeni sorunu uluslar arası bir boyuta taşınmıştır. Böylece, Türkiye’yi bölmek isteyen yabancı güçler, Türk-Ermeni ilişkilerine müdahale etmeye başlamışlardır.
İngiltere ve Rusya tarafından tarih sahnesine sunulan Ermeni Sorunu, aslında emperyalizmin Osmanlı devletini yıkma ve paylaşma politikasının bir uzantısıdır. Sözde Ermeni soykırımı iddiaları ve yalanları da işte bu politikanın propaganda ürünüdür!..
.
.
.
.
.
How the Armenian issue came about?
When the Ottoman Empire began to decline and was exposed to European interventions in many fields, deterioration began in the Turkish-Armenian relations. The Western powers then started to sever the Armenian community from the Ottoman community for attaining their own regional interests.
A number of European states that intervened in the Ottoman internal affairs under the guise of ensuring the introduction of reforms, organised the Armenians against the Empire. As a result of the provocations of the internal and external Armenian organisations as well as of the Armenian Church, this community gradually began to dissociate itself from the Turks.
Starting to fight against Turks under alliance with the Western powers despite all the good intentions of Turks, the Armenians initiated a campaign to present themselves as a subjugated society and to accuse the Ottoman Empire of “having annihilated” their sovereignty rights in Anatolia.
As they lost their former privileges when the Moslems and non-Moslems were given equal rights under the Restoration Firman, the Armenians asked Russia not to withdraw from Eastern Anatolia that it had invaded during the 1977-1878 Ottoman-Russian war, to grant autonomy to these regions or to introduce reforms in their favour. This request of the Armenians were partially accepted by Russia and the Armenian issue was brought onto the international platform after Hagia Stephanos Treaty, signed at the end of the war; and also after the Berlin Treaty signed later. Thus, foreign countries that wanted to divide Turkey started to intervene in Turkish-Armenian relations. It is with these claims that the Armenian issue had begun to take shape and acquire an international character.
.
.
.
.
Как армянский вопрос пришел около?

Когда империя тахты начала склонять и подверглась действию к европейским интервенциям в много полей, ухудшение качества начало в Турецк-Армянских отношениях. Западные державы после этого начали разъединить армянскую общину от общины тахты для достигать их собственных регионарных интересов.
Нескольк европейца заявляет что то вмешалось в внутренних делах тахты под маской обеспечивать введение реформ, организованное армянкам против империи. В результате провокаций внутренних и внешних армянских организаций также, как армянская церковь, эта община постепенно начала разъединять от турков.
Начинающ для того чтобы воевать против турков под союзничеством с западными державами несмотря на все хорошие намерия турков, армянки начали кампанию для того чтобы представить по мере того как покоренное общество и обвинить империю тахты «аннигилировать» их права суверенства в Анатолия.
По мере того как они потеряли их бывшие привилегированности когда дали мусульманинам и non-Мусульманинам равные права под Firman восстановления, армянки спросили, что Россия разделило от восточного Анатолия что он вторгнулся во время Тахт-Русского войны 1977-1878, к автономии дара к этим зонам или ввело реформы в их благосклонности. Этот запрос армянок частично был принят Россия и армянский вопрос был принесен на международную платформу после договора Hagia Stephanos, подписанного в конце войны; и также после Берлин договор подписал более поздно. Таким образом, зарубежные страны которые хотели разделить Турция начали вмешаться в Турецк-Армянских отношениях. Он с этими требует что армянский вопрос начал принимать форму и приобретать международный характер.
.
.
.
.

L’ ORIGINE DU PROBLEME ARMENIEN
Dès que l’ Empire Ottoman a commencé à affaiblir, et que les pays Européens ont commencé intervenir à tous les propos, une période d’affaiblissement a aussi commencé dans les relations Turco-Arméniennes. Les pays occidentaux ont voulu détacher les Arméniens des Turcs pour atteindre leurs intérêts réginaux en désassemblant l’ Empire Ottoman.
En particulier certains grands états d’ Europe qui s’occupaient des affaires interieures de l’ Empire Ottoman, sous le nom de “ réformes”, d’un côté ils ont essayé d’assembler les Arméniens contre l’administration Ottomane.
Les comités et les églises Arméniens qui se sont ainsi unis et armés à l’interieur et à l’extérieur du pays ont eu des activités émeutières. Par conséquent le peuple Arménien s’est peu à peu éloigné des Turcs.
Bien que la bonne manière d’agir des Turcs, les Arméniens qui sont entrés en combat avec les Turcs afin de s’accorder avec les états étrangers, ont commencé à alléguer que “ Les Turcs avaient usurpé leur droit de dominer en Anatolie” et à se montrer comme “ une société écrasée” pour avoir le soutien de l’Occident.
Quand Avec “ l’ordonnance de réforme” les musulmans et non musulmans ont reçu des status équivalents, les Arméniens ont perdu leur privilège. A l’issue de la guerre des Ottomans contre les Russes en 1877, 1878, les Arméniens ont demandé à la Russie de ne pas ses retirer des terres qu’ils ont occupées dans l’est Anatolien, de faire des réformes en faveur des Arméniens. Avec ces demandes, le problème Arménien est né et a pris une forme internationnale.
Le 16. Article de l’accord d'Ayastefenos signé après la guerre entre la Russie et L’Empire Ottoman en 1877-1878 obliqe l’Empire Ottoman d’accepter ceci:
“L’ Empire Ottoman garantit de faire les réformes nécessaires dans les régions où les Arméniens vivent et leur sécurité contre les Kurdes et les circassiens, car vider les régions que l’armée Russe a occupé, mais qu’elle doit donner à l’Empire Ottoman peut porter atteinte aux relations d’amitié des deux pays.”
Cette décision juridique de l'accord, porte une grande importance du côté de parler de l’existence d’une région appelée “ Arménie” et de porter la problème Arménien sur le plateau international pour la première fois” de son histoire, même si elle ne satisfait pas dans le sens exact du mot les Arméniens qui veulent une indépendance.
L’accord de Berlin signé à l’issue du congrès de Berlin en 1878 contient un article (article 61) qui remplacera la décision juridique de l’accord d’Ayastefenos:
“Le gouvernement Ottoman garantit d’assurer les réformes que les besoins locaux nécessitent dans les régions oui vivent les Arméniens et leur sécurité contre les Kurdes et les Circassiens,et comme il va exprimer ces mesures aux états, ces états vont observer la pratique desdites mesures.”
Avec cette décision juridique de l’accord de Berlin, les droits des forces étrangères sur iles relations Turco-Arméniennes ant été reconnus.
Ainsi, les Arméniens ont commencé à être utilisés par les Anglais et les Russes et ont servi de patrouille avant aux Anglais contre la propagation Russe.Le problème Armenien mis jour par l’Angleterre et la Russie est en fait un moyen pour l’impérialisme pour appliquer leur plan de détruire et de partager l’Empire Ottoman.
.
.
.
.
DIE ENTSTEHUNG DES KONFLIKS
Als der Niedergang des Osmanischen Reiches einsetzte, und das Reich fast in jeder Angelegenheit von den Europäern angegriffen wurde, unterbrachen sich auch die türkisch-armenischen Beziehungen. Die europäischen Mächte hatten es sich zum Ziel gesetzt, eine Entfremdung zwischen den Türken und den Armeniern herbeizuführen, um das Osmanische Reich zu spalten und somit zu ihren Interessen in dieser Region zu gelangen.
Besonders einige Großmächte Europas mischten sich einerseits unter dem Namen der "Reformen" in die inneren Angelegenheiten des Osmanischen Staates ein und andererseits ließen sie die Armenier gegen die Osmanische Regierung organisieren.
Als Folge der Provokationen der im In- und Ausland organisierten und bewaffneten armenischen Komitees isolierte sich das armenische Volk langsam von der türkischen Gesellschaft.
Trotz der türkischen Toleranz verbündeten sich die Armenier mit anderen Ländern und kämpften gegen die Türken, und um die Unterstützung der westlichen Länder zu erhalten, versuchten sie sich als "ein unterdrücktes Volk" darzustellen und behaupteten, "die Türken hätten den Armeniern ihrer armenischen Herrschaftsrechte auf Anatolien beraubt".
Als der Reform-Ferman (Erlass des Sultans) den Armeniern die Privilegien entzog und sie den Moslems und anderen nicht-moslemischen Bürgern gleichsetzte, verlangten die Armenier nach dem Osmanisch-Russischen Krieg (1877-1878) von den Russen, "dass sie sich aus den besetzen Gebieten in Anatolien nicht zurückziehen, dass diesem Gebiet Autonomie gewährt werde oder dass zugunsten der Armenier Reformen durchgeführt werden sollten". Die Russen folgten zum Teil den Forderungen der Armenier und durch das im Anschluss an den Osmanisch-Russischen Krieg unterzeichnete Yesilköy, oder auch San Stefanos- Abkommen, sowie durch das Abkommen von Berlin wurde die Armenier- Frage auf internationale Foren übertragen. Somit begann auch der Eingriff der ausländischen Mächte in den türkisch-armenischen Beziehungen, die die Türkei teilen wollten.
Die von England und Russland auf die Geschichtsszene gebrachte armenische Frage ist eigentliche eine Folge der Zerstörungs- und Aufteilungspolitik des Imperialismus gegen den Osmanischen Staat..
.
.
.
“Ermeni Araştırmaları – Հայկական ՈՒսումնասիրություններ – Armenian Studies - Études arméniennes - Armenische Studien - Армянские Исследования”

18 Eylül 2008 Perşembe

Ermenilerin Tarihi 4

Osmanlı Ermenileri arasında Batılılaşma ve reform hareketlerinin başlangıcı 18. yüzyılın ilk yıllarına dayanır. 1701 yılında Sivas'lı Mkhitar Vartabed öncülüğünde İstanbul'da başlayan reform hareketi, kız ve erkek çocuklar için modern okullar açılması, eski kilise Ermenicesi yerine İstanbul halk diline dayalı yeni yazı dilinin geliştirilmesi, Batı dillerinden kitaplar çevrilmesi, ve reformlara direnen Kilise yönetimine karşı sivil siyasi örgütlenmelerin kurulmasını hedeflemiştir. Zaman zaman sert mücadelelere sahne olan reform hareketi, 1860'ta Padişah Abdülmecid tarafından ihsan edilen Ermeni Milleti Nizamnamesi ile zafere ulaşacaktır. Bu Nizamname ile kurulan Ermeni Millet Meclisi Osmanlı Devletindeki ilk temsili parlamenter organ niteliğinde olup, 1876 Kanun-u Esasi'si ile kurulan Osmanlı Mebusan Meclisi'ne de örnek teşkil etmiştir.

İstanbul Ermeni entelijensiyası özellikle 1826-1876 yılları arasında, II. Mahmut ve Tanzimat'ın reform politikalarıyla özdeşleşerek, Osmanlı siyasi ve kültürel yaşamında daha önce sahip olmadığı aktif bir rol oynamaya başlamıştır. Ermenice basın 1860'tan itibaren hızla gelişerek Türkçe basınla rekabet edebilecek bir toplam tiraja ulaşmıştır. 1856 Islahat Fermanı'ndan sonra Ermeniler Osmanlı tarihinde ilk kez çeşitli devlet kademelerinde görev alarak, askeri ve sivil vezaret (paşalık) rütbesine ve nazırlık görevine kadar yükselmişlerdir.

Ermeni toplumu içinde devrimci ve milliyetçi akımlar 1870'lerin sonunda özellikle Avrupa'da eğitim gören üniversite gençliği arasında boy göstermiştir. 1876 Berlin Antlaşmasının öngördüğü demokratik reformların II. Abdülhamid döneminde savsaklandığı düşüncesi, devrimci hareketin gelişiminde rol oynamıştır.
Sosyalist ve devrimci nitelikteki ilk örgüt olan Hınçak ("Çan") 1887'de İsviçre'nin Cenevre kentinde üniversite öğrencisi Avedis Nazarbekyan ve arkadaşları tarafından kurulmuştur. 1890'da Tiflis'te Kristapor Mikaelyan, Stepan Zoryan ve Simon Zavaryan tarafından kurulan Ermeni Devrimci Federasyonu, ya da yaygın adıyla Taşnaksutyun ("Federasyon"), Rus devrimci hareketinden aktardığı gizli örgütlenme modeli ve silahlı eylem anlayışıyla, kısa zamanda Hınçak'çıları ikinci plana iterek, ulusçu hareketin ana örgütü olarak öne çıkmıştır.

1895'te Taşnaksutyun önderliğinde Doğu Anadolu'da girişilen isyan teşebbüsü, II. Abdülhamid yönetimince sert bir şekilde bastırılmıştır. 1895 olayları Türk kaynaklarında isyan ve güvenliğin tesisi kavramları çerçevesinde değerlendirilirken, Ermeni ve Batı kaynaklarında çoğu zaman "Birinci Ermeni Katliamı" olarak adlandırılır. Ancak 1895 Van, Bitlis, Erzurum, Erzincan ve Sivas olaylarının can kaybı rakamları hakkında güvenilir kaynaklar bulunmamaktadır.
Abdülhamid saltanatının son yıllarında Ermeni Devrimci Federasyonu rejime karşı direnişin önemli bir nüvesini oluşturmuş ve bu niteliğiyle İttihat ve Terakki örgütüne de model ve müttefik olmuştur. 1908 Devrimi'nde İttihat ve Terakki ile Taşnaksutyun beraber hareket etmişlerdir. Ancak ihtilalden kısa bir süre sonra iki örgüt arasında anlaşmazlık başgöstermiş, ve iktidar partisinin eski müttefikleri hakkındaki kuşkuları, İttihat ve Terakki'nin 1912'den itibaren belirginleşen Ermeni aleyhtarı politikasında küçümsenemeyecek bir rol oynamıştır.

Ermenilerin Tarihi 3

Ermeni ülkesi 11. yüzyıldan itibaren çeşitli Türk ve İran devletlerinin egemenliği altında yaşamıştır. Eski Ermeni yerleşim merkezleri 13. yüzyıldaki Moğol istilası ve özellikle 16. yüzyıldaki Osmanlı-İran savaşları sonucu büyük tahribata uğrarken, bölgeden Türk ve İran devletlerinin siyasi ve ekonomik merkezlerine doğru önemli bir Ermeni göçü vuku bulmuştur.
15. yüzyılda Akkoyunlu Devleti, Ermeni kilisesine yönelik aktif bir himaye politikası izlemiş, Ermeni Kilisesi'nin ruhani başkanlığı olan Gatoğigosluk makamının Eçmiazin'de (bugünkü Ermenistan Cumhuriyeti içinde, antik Vağarşapat kenti yakınında) 1441'de yeniden tesisine önayak olmuştur. Fatih Sultan Mehmet'in 1476'da İstanbul'da Ermeni Patrikhanesini kurdurmasında, Akkoyunlu Devletiyle Osmanlı Devleti arasındaki güç mücadelesinin etkisi görüebilir.

1606'da İran Şahı Abbas I İsfahan yakınında Yeni Culfa kentini kurarak Nahçevan ve Kars'tan getirdiği 150.000 Ermeniyi buraya iskân etmiştir. Bu tarihten itibaren Yeni Culfa, İstanbul ile birlikte, Ermeni kültürünün yeryüzündeki başlıca iki merkezinden biri olarak öne çıkar.

Ermenilerin Tarihi 2

Ermeni ülkesi 640-653 yılları arasında gerçekleştirilen seferler sonucunda Arap egemenliğine girmiştir. Ancak Halifelik yönetimi bölgede doğrudan bir İslamlaştırma veya Araplaştırma politikası uygulamayarak, yerel nakharar sülalelerine geniş özerklik tanıyan bir düzen kurmuştur.
9. yüzyıl sonunda Abbasi Halifeliğinin zayıflaması üzerine, Bizans'ın Ermeni beylerini kazanmaya yönelik politikalar geliştirdiği, buna karşılık Bağdat yönetiminin de Arap yanlısı olarak tanınan Bagratlılar ve Ardzruniler gibi nakharar ailelerini destekleme yoluna gittiği görülür. 806'da Halife Harunürreşid Bagratlılar´dan "Et Yiyen" lakabıyla anılan Aşot'u "Ermenistan Emiri" ilan etmiştir. Bunun torunu olan bir başka Aşot Bagratuni 886'da "Şehinşah-ı Armen" sıfatıyla Ermenistan tacını giymiştir. Kars ve Ani kentlerinde hüküm süren Bagratuni'lere karşılık, Gevaş ve Akdamar Adası'nda yerleşik olan Ardzruni hanedanı onlara rakip bir Ermenistan Krallığı iddiasına girişmişlerdir. Her iki krallık iç kavgalar ve hanedan mücadeleleriyle bölündüğü halde, 10. yüzyılda ve 11. yüzyılın ilk yıllarında, bugüne kadar kalıntıları görülen çarpıcı bayındırlık ve sanat eserleri ortaya koyarlar. Akdamar Adası'ndaki Surp Haç Kilisesi ve Kars, Ani ve Artvin yöresindeki birçok anıtsal yapı bu dönemin eseridir.

11. yüzyıl başında tamamen parçalanan Arap imparatorluğunun bıraktığı boşlukta Bizans imparatorluğu atağa geçerek bölgedeki Ermeni devletlerini teker teker egemenliği altına almıştır. Malazgirt 993'te, Ardanuç ve Yusufeli 1000'de, Ardzruni Krallığı 1020'de, Ani 1045'te, Kars 1064'te Bizans'a boyun eğer. Yenilgiye uğrayan Ermeni beyleri Bizans Devleti tarafından Fırat'ın batısındaki eski Rum topraklarına göç ettirilerek, maiyetleri ile birlikte Sivas, Kayseri, Maraş, Antep ve Kilikya bölgelerine iskân edilirler.

Malazgirt Savaşı'ndan sonra Anadolu'da Bizans egemenliğinin iflası üzerine, Bizans toprakları içindeki Ermeni askeri şeflerinin bazıları İç-doğu Anadolu'da bağımsız veya yarı-bağımsız beylikler kurmuştur. Bu beyliklerin çoğu 1080'den sonra Türkler tarafından tasfiye edilir veya Müslümanlığı kabul ederek Türkleşirken, Kilikya (Çukurova) bölgesinde Sis (Kozan) ve Anavarza kalelerinde yerleşik olan Rupenyan beyliği yaklaşık 300 yıl boyunca bağımsız kimliğini korumayı başarmıştır.

Ermenilerin Tarihi 1

Eski Fars (Pers) İmparatorluğunun son döneminde Arminiya eyaletinin siyasi öneminin arttığı ve bölgenin imparatorluk bünyesindeki iktidar mücadelelerinde ön planda rol oynadığı görülür. Fars İmparatorluğunun Büyük İskender tarafından yıkılmasından (MÖ 331) bir süre sonra bölgede, biri Aras Vadisinde, diğeri Sophene (Elazığ) havalisinde odaklanan iki ayrı krallık ortaya çıkmıştır. Her iki devletin hükümdar sülaleleri İran yönetici sınıfı kökenli olduklarını iddia etmekle birlikte, Suriye ve Anadolu'da egemen olan Helenistik devletlerle yakın ilişkiler kurmuşlardır.
MÖ 1. yüzyıl başında Suriye'de Selevkoslar Krallığının çöküşü üzerine Ermenistan Kralı II. Tigran (MÖ 95-55) Yukarı Mezopotamya ve Suriye'ye doğru yayılma siyaseti izleyerek egemenliğini bugünkü Lübnan'ın güneyine dek genişletmeyi başarmıştır. Tigran, başkentini de Diyarbakır (Amida) yakınlarında kurduğu Tigranakert (Tigranocerta) kentine taşımıştır. Ancak Doğu Akdeniz'de güçler dengesinin bozulmasından rahatsız olan Roma İmparatorluğunun müdahalesi üzerine Tigran, Caius Gnaeus Pompeius komutasındaki Roma kuvvetlerine yenilmiş ve fethettiği toprakları terke mecbur bırakılmıştır.
MÖ 1. yüzyıldan MS 4. yüzyıla dek Ermeni krallığının, bir yandan Roma, diğer yandan İran'da kurulan Part ve daha sonra Sasani imparatorlukları arasında bir tür "tampon bölge" görevi üstlendiği görülür. Krallar sık sık dış güçlerin müdahaleleriyle değişmiş, hatta kraliyet hanedanı dışından yabancı asıllı kişiler zaman zaman Roma veya İran baskısıyla kral atanmışlardır. Kraliyet makamının zayıfladığı bu dönemde yerel bey hanedanları (nakharar'lar) güçlenmiş ve çok sayıda beylikler ortaya çıkmıştır. En önemli nakharar hanedanları Muş'ta Mamigonyan'lar, Kars'ta Gamsaragan'lar, İspir'de, daha sonra Kars, Ardanuç ve Muş'ta Bagratuni'ler, Başkale ve Van'da Ardzruni'ler, Gevaş'ta Rştuni'ler, Tekman'da Vahevuni'ler, Erciş'te Abahuni'ler, Malazgirt'te Knuni'lerdir.

387 yılında Ermenistan Roma (Bizans) imparatorluğu ile Sasani imparatorluğu arasında ikiye bölünmüştür. Bu tarihte çizilen ve Erzurum-Silvan-Nusaybin hattından geçen sınır, yaklaşık 300 yıl boyunca Bizans-İran sınırını oluşturmuştur. Batı Ermenistan bu tarihten itibaren Bizans tarafından atanan (fakat çoğunlukla yerel nakharar ailelerinden gelen) askeri valilerce yönetilirken, Doğu Ermenistan'da kraliyet hanedanı 421 yılına kadar hüküm sürmüş, bu tarihten sonra doğuda da İran tarafından atanan valiler (vostikan'lar) dönemi başlamıştır.
451 yılında Ermeni beylerinin temsilcisi (sparabed) Vartan Mamigonyan önderliğinde İran'a karşı başlatılan fakat yenilgi ile sonuçlanan isyan hareketi, Ermeni ulusal tarihinin şanlı olaylarından biri olarak kabul edilir.

Ermenilerin Kökeni

Ermeniler kendilerine Hay ve ülkelerine Hayastan veya Hayk adını verirler. Yabancı ulusların Ermeni ülkesi için kullandıkları bir terim olan Armina veya Arminiya ilk kez y. MÖ 510 tarihli Eski Farsça (Persçe) Bisutun yazıtında kaydedilmiştir. Eski Fars İmparatorluğunun Arminiya eyaleti (satraplığı) Van Gölü havzası merkez olmak üzere Ağrı Dağı yöresi ve Aras ve Arpaçay vadileri ile en Batıda Elazığ ve Erzincan yöresini içerecek şekilde Yukarı Fırat havzasını kapsamaktaydı. Aynı bölge Antik Çağ boyunca Eski Yunan ve Latin kaynaklarında Armenia, İslamiyet dönemine ait Arap kaynaklarında ise Armaniyya/Ermeniyye olarak adlandırılır. Erken dönem Türkçe metinlerde coğrafi bölge adı olarak Ermeniyye terimine 15. yüzyıl başlarına dek rastlanır. Bölgede MÖ 1. binyılın ilk yarısında Urartu Krallığı hüküm sürmüştür. Urartu uygarlığının MÖ 7. yüzyıldan itibaren zayıflayıp çökmesiyle, aynı bölgede birbirinden bağımsız hareket eden çeşitli Ermeni beylerinin ve Urartu diliyle doğrudan bir bağlantısı olmayan Ermenicenin egemen olduğu görülmektedir. Ermeni unsurunun bölgede öteden beri Urartu egemenliği altında varolan bir unsur mu yoksa Urartu düzeninin zayıfladığı dönemde bölgeye dışarıdan gelen istilacılar mı olduğu konusunda tarihçiler arasında fikir birliği yoktur.

Ermenilerin Dini İnancı

Ermeni toplumu, geleneksel tarih anlatımına göre MS 301 yılında "Aydınlatıcı" (Lusavoriç) lakabıyla anılan Aziz Grigor/Krikor'un öncülüğünde Hıristiyan dinini kabul etmiştir. Yaygın bir kanıya göre yeryüzünde Hıristiyan dinini benimseyen ilk ulusal topluluk Ermenilerdir. Ancak İstanbul merkezli Bizans kilisesi ile Ermeni kiliseleri arasında doğan doktrin farkları ve siyasi çekişmeler nedeniyle Ermeni kilisesi 451 yılında Ortodoks/Katolik dünyasıyla yolunu ayırarak ayrı bir ulusal mezhep olarak örgütlenmiştir. Ermeni Apostolik Kilisesi adını alan ulusal kilise, Batılı kaynaklarda (Ermeni kilisesinin kurucusu olan Aziz Grigor'a atfen) Gregoryen adıyla da anılır.Yeryüzündeki Ermenilerin ezici çoğunluğu Ermeni Apostolik Kilisesine mensuptur. Bunun yanısıra 17. yüzyılda ortaya çıkan küçük bir Katolik Ermeni cemaati ve önemsiz sayıda Protestan Ermeniler de mevcuttur. 5. yüzyılda eski Ermeni Krallığının yıkılması ile birlikte Ermeni Apostolik Kilisesine mensup olmak Ermeniliğin başlıca tanımlayıcı unsuru olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Böylece, ulusal mezhebi terkederek mesela Ortodoks kilisesine bağlanan Ermeniler Ermeni değil Rum olarak kabul edilmişler, yine aynı şekilde Malazgirt Savaşından önce ve sonra Müslümanlığı kabul eden çok büyük sayıda Ermeni de Ermeniliği terkedip Arap veya Türk ulusal kimliklerini benimsemişlerdir. Osmanlı Devleti'nde de Ermeniliğin etnik değil dini bir topluluk tanımı olduğu vurgulanmalıdır. Geleneksel Osmanlı düzeninde "Ermeni kilisesine mensup olmayan Ermeni" deyimi anlamsız bir ifadedir. Ancak 18. yüzyılda Katolik Ermeni toplumu etrafında gelişen reform düşüncesi ve 19. yüzyılda Batı kaynaklı laik düşüncenin etkisiyle, din ve mezhepten bağımsız bir Ermeni ulusal kimliği oluşturma gayretleri modern Ermeni siyasi düşüncesinin önemli bir sorunu olarak baş göstermiştir.

Ermenice (Tr - Hy)


Ermenice (Հայերեն) Hint-Avrupa Dilleri ailesi içinde bağımsız bir dal oluşturan bir dildir. Yukarı Fırat ve Aras havzasında MÖ 5. yüzyıldan itibaren varlığı kaydedilmiş ve MS 5. yüzyıldan itibaren Ermeni alfabesi ile yazılmaya başlanmıştır. Din adamı Mesrob Maşdots (y. 361-441) tarafından geliştirilerek günümüze dek kullanılan Ermeni alfabesi 38 harften oluşur. Modern Ermenice yazı lehçeleri, İstanbul merkezli olarak gelişen Batı Ermenicesi ile, İsfahan'dan İran imparatorluğunun etki alanına yayılan Doğu Ermenicesidir. Ermenistan Cumhuriyetinin resmi dili Doğu Ermenicesidir. Batı ülkelerindeki Ermeni diasporası bünyesinde Batı Ermenicesi daha yaygın olmakla birlikte, son yıllarda Ermenistan Cumhuriyetinin kültürel etkisinin artmasıyla birlikte Doğu Ermenicesi giderek ön plana çıkmıştır.

.

.

.

.

.
Հայերենը Հնդեվրոպական լեզուների ընտանիքի նույնանուն խմբի լեզո է։ Այն հանդիսանում է Հայաստանի Հանրապետության պաշտոնական լեզու։ Օգտագործվում է նաև Վրաստանում (հիմնականում Ջավախքում), Ռուսաստանում (հիմնականում Հարավային Ֆեդերալ Շրջանում), ԱՄՆ-ում և այլ պետությունների սփյուռքահայ համայնքներում։ Հայերեն լեզվակիրների քանակը ըստ տարբեր աղբյուրների կազմում է 7 միլիոն մարդ։

Ermeniler, Ermenistan (Tr - Hy)


Ermeni, Ermenistan'da ve dünyanın çeşitli ülkelerinde yaşayan bir ulusa verilen addır. Yeryüzünde çeşitli ülkelere dağılmış 7 milyon civarında Ermeni bulunmaktadır. Ermenistan'daki Ermeni nüfusu resmi rakamlara göre 3 milyon civarındadır. Türkiye'deki Ermeni nüfusu çeşitli kaynaklara göre 35.000 ila 50.000 olup hemen hemen hepsi İstanbul ilinde yaşamaktadır. 19. yüzyıla dek büyük çoğunluğu Osmanlı ve İran imparatorlukları sınırları içinde yaşayan Ermeniler, bu tarihten itibaren çeşitli nedenlerle dünyanın birçok ülkesine dağılmışlardır. Bu dağılma olayına ve dağılma sonucu çeşitli ülkelerde yaşayan Ermeni topluluklarına topluca Ermeni diasporası adı verilir. Diasporada Ermeni nüfusunun en yoğun olduğu ülkeler Rusya, ABD ve Fransa'dır. İran ve Türkiye Ermenileri kendilerini diaspora kapsamında değerlendirmemektedirler.

.

.

.

.

.

Քարի դարում: Հայկական Լեռնաշխարը բնակված էր քարի դարից, 14 հազար տարի առաջ: Հին քարեդարի գործիքներ էն հայտնաբերվել վորոնք համապատասխանում էն այդ դարերին: 5րդ. հազարամյակում պղնձե և քարի առաճաններ էն հայտնաբերվել Հայկական Լեռնաշխարում:
Հայ ժողովրդի կազմավորումը: Հայ ժողովրդի կազմավորումը սկսվել է 2րդ. հազարամյակի կեսին և տեվել է մոտավորապես հազար տարի: Այդ ժամանակ հայկական հնդեվրոպալեզվով խոսում էին Հայկական ցեղերը: Ամենախոշոր և հզոր ցեղերը կոչվել են "հայ" և "արմեն": Հայասա: Հայասան եղել է հնագույն հայկական թագավորություն. Հայասան հաճխ կռվում էր Խեթական թագավորության դեմ: Մ.Թ.Ա 14րդ. դարում Խեթերը արշավանքներեն կատարում հայասայի դեմ: Այս օր 7-8 միլլիոն Հայ ապրում է ախարհով մեկ:




.

.

.

.

Ermenistan (Ermenice: Հայաստան, Hayastan), resmi adıyla Ermenistan Cumhuriyeti (Ermenice: Հայաստանի Հանրապետություն , Hayastani Hanrapetut‘yun), Güney Kafkasya'da yer alan bir ülke. Daha önce Sovyetler Birliği'ne bağlı bir cumhuriyet iken 21 eylül 1991'de bağımsızlığını ilan etmiştir. Ermeni nüfusun %99'u yapılan oylamada özgürlük için "evet" demiştir. 21 eylül ulusal bayram olarak belirlenmiştir. Batısında Türkiye, kuzeyinde Gürcistan, doğusunda Azerbaycan ve güneyinde İran bulunur. Denize kıyısı yoktur. 2006 itibariyle nüfus 2.975.000'dir. Başkenti ve en büyük şehri Erivan'dır. Րesmi dili Ermenicedir ve 5. yy.da Mesrop Maştots tarafından yapılan Ermeni alfabesi kullanılmaktadır. Resmi dini hristiyanlıktır.

.

.

.

.

Հայաստանի Հանրապետությունը պետություն է Եվրոպայի և Ասիայի սահմանագլխին, Հարավային Կովկասում։ 1991 թվականի Սեպտեմբերի 21-ին անցկացվեց համաժողովրդական անկախության հանրաքվե։ հայաստանի բնակչությումը 2975000 է: Հայաստանի բնակչության 99%-ը «Այո» ասաց անկախությանը և հայկական ԽՍՀ Գերագույն Խորհուրդը ընդունեց «Անկախության մասին հռչակագիր» և հռչակեց Հայաստանի Հանրապետության (ՀՀ) անկախությունը։ Սեպտեմբերի 21-ը նշվում է որպես ազգային տոն։ ՀՀ պետական լեզուն Հայերենն է իսկ գիրը 5-րդ դարում Մեսրոպ Մաշտոցի ստեղծած հայկական գիրը։ ՀՀ պետական կրոնը Քրիստոնեություն է: